Trong những năm gần đây, loài sâu năn hại lúa (hay còn được gọi là muỗi hành) có xu hướng tăng nhanh tại nhiều vùng trồng lúa Đồng bằng sông Cửu Long làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng lúa. Vì vậy, bà con cần nắm được các đặc điểm gây hại cũng như có biện pháp xử lý kịp thời, nhanh chóng.
Đặc điểm của sâu năn hại lúa
Sâu năn hại lúa là loài sâu bệnh có tên khoa học và tên tiếng Anh là Rice stem gall midge. Trong điều kiện thời tiết thất thường sẽ khiến sâu phát sinh và gây hại tại các diện tích lúa ở nhiều địa phương.
Đặc điểm hình thái của sâu năn hại cây lúa
Vòng đời của sâu năn hại cây lúa là 25 đến 30 ngày, trứng là từ 3 – 4 ngày, sâu non là 15 – 18 ngày, nhộng là 4 – 5 ngày và trưởng thành là 2 – 3 ngày.
Trưởng thành của sâu năn là loài muỗi nhỏ, có kích thước dài khoảng 3 – 5mm, bụng có màu hồng nhạt. Trứng được đẻ rải rác thành từng quả với kích thước rất nhỏ, màu trắng, trước khi nở có màu vàng. Ấu trùng như con dòi, mình dẹt, màu trắng sữa và dài khoảng 4 – 5. Nhộng có màu hồng dài 4 – 5mm và nằm trong ống hành.
Muỗi hoạt động về đêm và có xu tính rất mạnh với ánh sáng, sức bay yếu nên hay phân bố theo khu vực. Trứng thường đẻ riêng lẻ hoặc từng nhóm 3 – 4 cái ở phía dưới mặt lá gần gốc lúa. Trứng cần có độ ẩm cao (trên 80%) để phát triển và nở ra. Mỗi con cái đẻ hàng trăm trứng.
Thời tiết tương đối ẩm, có mưa và trời ít nắng là điều kiện để sâu năn hại lúa phát triển. Chúng thường sẽ phát sinh cục bộ trên một cánh đồng hoặc một vùng hẹp do khả năng di chuyển yếu của muỗi.
Đặc điểm gây hại của loài sâu năn
Bà con nông dân cần bắt được các đặc điểm gây hại của sâu năn để phát hiện sớm và xử lý kịp thời. Ấu trùng mới xâm nhập vào điểm sinh trưởng làm cho gốc dảnh lúa tròn và to lên. Chúng ăn tại điểm sinh trưởng làm cho đọt lúa phát triển thành ống như lá hành, có màu xanh nhạt và phía đầu ống tròn được bịt kín bằng một nút cứng do mô lá tạo thành. Ống tròn có thể dài bằng lá dễ nhận biết hoặc rất ngắn khó phát hiện.
Dảnh lúa bị hại biến thành dạng như ống hành sẽ không thể trổ bông nhưng có thể mọc thêm chồi mới để bù lại. Nếu cây lúa bị nhiễm sớm thì khả năng được đền bù cao, thiệt hại ít. Sâu năn chỉ gây hại cây lúa ở giai đoạn trước khi có đòng.
Biện pháp phòng trừ sâu năn gây hại lúa
Với điều kiện thời tiết bất thường, sâu năn phát sinh và gây hại làm ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và sản lượng lúa nếu không quản lý sâu bệnh hại lúa mùa hiệu quả. Để phòng trừ sâu năn hại cây lúa, người nông dân nên thực hiện đồng bộ các biện pháp như sau:
- Lưu ý theo dõi bẫy đèn phát hiện kịp thời cao điểm thành trùng của sâu năn hại lúa.
- Thực hiện gieo cấy theo đúng thời vụ của cơ quan chuyên môn, nên lưu ý cày ải, phơi đất ngay sau khi thu hoạch lúa tối thiểu là 15 ngày.
- Nên làm sạch cỏ dại, lúa chết trong ruộng, lúa hoang mọc ở kênh mương để loại bỏ nơi trú ẩn của sâu bệnh.
- Bà con lựa chọn sử dụng giống khỏe mạnh và kháng sâu bệnh. Hạn chế gieo trồng các giống lúa thơm nhiễm sâu năn.
- Chú ý làm đất kỹ và san phẳng mặt ruộng, không để cho nước ruộng quá sâu (nhiều hơn 5cm) áp dụng tưới nước tiết kiệm ướt – khô xen kẽ.
- Đẩy mạnh áp dụng gói kỹ thuật 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm. Công nghệ sinh thái (trồng hoa trên bờ ruộng),…
- Bón phân cân đối, không bón thừa phân đạm và sử dụng chất kích thích sinh trưởng ở giai đoạn mạ đến đẻ nhánh.
- Bà con tăng cường bón lân, kali, bổ sung thêm phân có hàm lượng silic, canxi, magie.
- Xử lý thuốc bảo vệ thực vật ở giai đoạn lúa sớm 15 – 20 ngày sau sạ, có thể sử dụng thuốc dạng hạt trộn với phân bón rải đều khắp ruộng như hoạt chất Chlorpyrifos và Fipronil sẽ đem lại hiệu quả quản lý tốt giúp phòng trừ sớm ngay từ giai đoạn đầu.
- Kiểm tra đồng ruộng thường xuyên để phát hiện sâu bệnh sớm và có biện pháp xử lý kịp thời.
Giải pháp dùng máy bay phun thuốc trừ sâu bệnh cho lúa hiệu quả
Để có thể phòng trừ và hạn chế những thiệt hại do sâu bệnh hại gây ra, bà con cần có biện pháp thực hiện nhanh chóng để ngăn chặn lây lan diện rộng. Hiện nay, giải pháp phun xịt thuốc trừ sâu cho lúa được áp dụng mang lại hiệu quả vượt trội nhờ máy bay nông nghiệp không người lái.
Máy bay phun thuốc trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho người nông dân trong canh tác lúa nhờ tiết kiệm chi phí thuê nhân công, tiết kiệm 90% nước và 30% thuốc nhờ khả năng phun đồng đều, chính xác. Đặc biệt, sử dụng máy bay còn giúp bảo vệ sức khỏe con người và môi trường sống.
Liên hệ ngay với DigiDrone Việt Nam để được hỗ trợ và tư vấn mua máy xịt thuốc 3 trong 1 chính hãng nhé!
Điện thoại: 0968 66 88 99
Email: contact@digidrone.vn
